WB hỗ trợ Việt Nam hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai

Những hệ lụy của "rừng" văn bản pháp luật về đất đai

I. Thông qua Luật Đất đai sửa đổi với nhiều quy định “thoáng” hơn

Ngoài ra, sự yếu kém trong công tác tổ chức thi hành pháp luật về đất đai; sự thiếu gương mẫu, sa sút về phẩm chất đạo đức của một bộ phận cán bộ, công chức; sự hiểu biết và ý thức chấp hành chính sách, pháp luật về đất đai và pháp luật về khiếu nại, tố cáo của một bộ phận người dân còn hạn chế và việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật của các cơ quan có trách nhiệm chưa tốt, chưa thường xuyên, liên tục cũng là những nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai còn cao. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang và cả Bộ Tài chính đều có những đề xuất chống chặn lãng phí đất, như đấu giá đất hai bên đường, đánh thuế biệt thự bỏ hoang, sử dụng công cụ thuế lũy tiến (bỏ hoang đất phải chịu thuế cao)… Tiếc thay chưa thi hành, tiếc thay nhiều vụ việc xử lý vi phạm đất đai đang bị chi phối bởi các quan hệ xã hội (!). Trong khi đó các Chủ tịch này quản lý khá nhiều đất đai thuộc lãnh thổ huyện, tỉnh theo địa giới hành chính. Kẽ hở của luật cộng với nạn tham nhũng ngày càng nghiêm trọng chính là nguyên nhân của rất nhiều vụ khiếu nại tố cáo kéo dài, vượt cấp, đông người của nhân dân.

Về phần mình, Nhà nước đã nhận thấy cần có hành động tập thể để ứng phó với những thách thức môi trường. Sửa đổi Điều 125 là giảm số lần hạn mức giao đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân, không quá 3 lần, hoặc không quá 2 lần. Ngay Luật Đất đai 2003, từ khi ra đời đã phải ban hành 600 văn bản dưới luật để hướng dẫn thi hành. Sự không rõ ràng trong quyền sở hữu đất đai theo các quy định hiện hành là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ tranh chấp trong lĩnh vực này. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư tại Việt Nam, tổ chức kinh tế liên doanh được Nhà nước Việt Nam cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm có các quyền và nghĩa vụ sau đây: a) Các quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều 160 và Điều 164 của Luật này; b) Thế chấp, góp vốn bằng tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê tại các tổ chức tín dụng được phép hoạt động tại Việt Nam. Hơn 70% số vụ khiếu kiện có liên quan đến đất.

II. Lùi luật Đất đai sửa đổi đến kỳ sau

Thực tế cho thấy, tiêu cực, sai phạm đang có mặt trong hầu hết tiến trình thực thi quyền lực đối với đất đai nhưng phổ biến hơn cả là trong việc thu hồi đất, giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Nguyên nhân là do có sự can thiệp từ một số bộ, ngành trung ương đối với trường hợp vi phạm là đơn vị trực thuộc hoặc do lo sợ ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư tại địa phương. Trường hợp không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quy định tại các Điều 96, Điều 97 và Điều 98 của Luật này; 8. Trước câu hỏi về việc phát triển khu công nghiệp tràn lan, lấn chiếm đất nông nghiệp, vị này cho hay: “Để duyệt dự án khu công nghiệp phải tiến hành khảo sát, trong quá trình đó phải lấy ý kiến người dân, sau đó cơ quan tài nguyên môi trường địa phương phải thẩm định lại. Dự kiến sau này sẽ có cơ quan chuyên trách về giá đất. Chính phủ quy định phương pháp định giá đất.

Có lẽ vấn đề cơ bản của chính sách đất đai ở Việt Nam là mỗi nhóm tham gia vào quản lý đất đai có động cơ khác nhau. Diện tích đất đai bị thu hồi càng nhiều thì số lượng khiếu kiện càng cao. Công bố kịp thời, công khai các thông tin quản lý đất đai quy định tại Điều 21 của Luật này cho tổ chức, cá nhân trừ những thông tin thuộc bí mật theo quy định của pháp luật. Nhóm quan điểm thứ nhất cho rằng quay trở lại Hiếp pháp 1959 là đa dạng hình thức sở hữu đất đai; nhóm ý kiến thứ hai là vẫn giữ sở hữu toàn dân về đất đai nhưng đất ở và đất nông nghiệp bảo đảm như quyền sở hữu; nhóm ý kiến thứ ba là giữ nguyên như hiện nay.Trong báo cáo tổng hợp, cần phân tích sâu hơn về hiện trạng thi hành pháp luật về đất đai trong từng mảng vấn đề để làm rõ các vướng mắc, tồn tại, nguyên nhân để đưa ra các giải pháp khắc phục hiệu quả. Tất nhiên, người dân phải cung cấp tài chính qua thuế cho Nhà nước để duy trì các hoạt động của mình.

III. Hà Nội đề nghị thu hồi đất của mười doanh nghiệp do vi phạm Luật Đất đai

Vì Luật Đất đai 1987 chưa phù hợp đạo lý xã hội Việt Nam nên phải được sửa lại lần 1 vào năm 1993, sửa đổi lần 2 năm 1998, sửa đổi lần 3 năm 2001, lần 4 năm 2003, lần 5 năm 2009, và năm 2012 Nhà nước đang chuẩn bị đưa ra Quốc hội sửa đổi lần 6. Hay nói cách khác, việc sửa Luật Đất đai hãy tập trung vào nội dung quyền sở hữu đất đai, tên gọi sở hữu đó sẽ do Hiến pháp quy định. Tham gia đề tài nghiên cứu “Đánh giá các yếu tố rủi ro gây tham nhũng trong quản lý đất đai ở Việt Nam” do ĐSQ Thụy Điển, ĐSQ Đan Mạch và Ngân hàng Thế giới (WB) tiến hành với tư cách chuyên gia phía Việt Nam, ông Võ cho biết, qua kết quả khảo sát, đa số người dân cho rằng để được cấp GCN họ phải sử dụng “cò”, người thân quen, phải chi “quà cáp” cho cán bộ nhà nước. Hoàn thiện hơn các quy định về chế độ sử dụng đất đối với khu công nghệ cao, khu kinh tế; bổ sung quy định việc sử dụng đất và việc giao đất, cho thuê đất để xây dựng công trình ngầm. ĐB Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) nhận xét, vì mục đích phát triển kinh tế, chúng ta đã thu hồi quá nhiều đất để xây dựng nhà máy, khu công nghiệp, sân golf… Sau đó, vì nhiều lý do, một số dự án bị hoang hóa, lãng phí đất trong khi nông dân không có đất để canh tác. Hệ thống quản lý phải gắn với một hệ thống giám sát và đánh giá hoạt động có hiệu quả.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện sẽ có những điều chỉnh nhất định nhưng chỉ là những điều chỉnh rất nhỏ. Kết quả nghiên cứu này sẽ lại giúp cho các nhà nghiên cứu hiểu được những thay đổi hành vi và thái độ trong vận động của các bộ luật và đi tới đề xuất những điều chỉnh có tính xây dựng để Việt Nam đạt được những mục tiêu phát triển của mình. vn) - Tại Diễn đàn chính sách về vấn đề quản lý và sử dụng đất đai vùng dân tộc và miền núi, tổ chức ngày 25/1, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội cho biết vấn đề thiếu đất canh tác màu mỡ là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo của các hộ gia đình vùng dân tộc và miền núi. Trong khi đó, phạm vi quyền hạn của Nhà nước trong lĩnh vực đất đai lại quá lớn, khiến cho người dân luôn mang theo những bức xúc và nỗi lo sợ “thu hồi đất”. TTXVN Mọi thông tin bài vở hoặc ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: banbientap@cafeland. Việc tham vấn cộng đồng được thực hiện một hoặc nhiều lần, cho tới khi đạt được sự đồng thuận của cộng đồng.